Aparıcı dövlətlərin Azərbaycanla təmasları nəyə hesablanıb? – Ekspert

Son zamanlar Azərbaycana dünyanın aparıcı dövlət rəsmilərinin səfəri, mütəmadi telefon zəngləri, eləcə də region dövlətlərinin səlahiyyətli nümayəndələrinin səfərləri, siyasi məsləhətləşmələrin keçirilməsi Azərbaycanın real hərbi və iqtisadi gücünə söykənən beynəlxalq nüfuzunun göstəricisi kimi, həm də regionun siyasi mənzərəsinin əsaslı dəyişdirilmə ehtimalının yüksək olması ilə bağlıdır.

Bunu Sosdem.az-a Milli Cəbhə Partiyasının başqan müavini, siyasi şərhçi Vüqar Dadaşov deyib.

O, bir neçə gün əvvəl Fransa və Almaniyanın “Arte France” telekanalının “28 dəqiqə” verilişində Ermənistanın olmadığı Cənubi Qafqaz xəritəsi yayımlanmasının təsadüfi, texniki səhv olmadığını deyib.

“Bütün Avropada xüsusi siyasi nüfuza malik prezident Ştaynmayerin Azərbaycana səfəri də gedən qlobal dünya düzənində yerini möhkəmlətmək istəyidir. Bir müddət əvvəl Polşanın baş naziri Donald Tuskun Türkiyə prezidenti Ərdoğandan Avropa və Ukraynanın təhlükəsizliyini öhdəsinə götürməsi istəyinin reallaşma ehtimalı çox yüksəkdir. Təbii ki, Tusk təkcə öz adından xahiş etməmişdi.

Nəinki hərbi, eləcədə enerji təhlükəsizliyinə- həm öz təbii ehtiyatlarına, həmçinin Şərqdən və Xəzəryanı regiondan tranzit imkanlarına görə Türkiyə və Azərbaycanla təmasların artması müşahidə edilir. Yeri gəlmişkən, Tuskun Ankaraya səfərindən və həmin o təhlükəsizlik xahişindən sonra Ərdoğan hakimiyyətinə qarşı mitinqlərin başlaması həm də Türkiyənin Avropada tarixi nüfuzunun bərpasının qarşısını almağa hesablanıb.

Azərbaycana rəsmi səfərlərin, təmasların artması eyni zamanda Azərbaycan-Ermənistan münasibətləri və xüsusən mümkün sülh müqaviləsi ilə bağlı olsa da, faktiki olaraq Ermənistanı qorumaq cəhdidir. Azərbaycan heç bir halda Sovet dövründə Ermənistana qanunsuz verilmiş torpaqlar üzərində tam legitimlik qazandıran sülh müqaviləsi imzalanmayacaq. Ermənistan mütləq Azərbaycanın irəli sürdüyü şərtləri (Minsk qrupunun ləğvi, Ermənistan Konstitusiyasının ərazi iddiaları ilə bağlı müddəalarının dəyişdirilməsi tələbi) yerinə yetirməlidir. Əks halda və ən yaxşı nəticədə Azərbaycan Ermənistanı 1920-ci il Paris sülh konfransında tanındığı ərazilər daxilinə sıxışdıra bilər. Ehtimal edilən Azərbaycan-Ermənistan arasında sülh müqaviləsi ilə əlaqədar rəsmi Bakı ilə xaricdən təmasların intensivləşməsi əlbəttə ki, Ermənistanın mövcudluğunu qorumaq məqsədi daşıyır”, – ekspert bildirib.

Şərhçinin sözlərinə görə, Trampın yeritdiyi siyasət nəticəsində faktiki olaraq Avropa birliyində fikir ayrılığı dərinləşib və Almaniya başda olmaqla bəzi ölkələr müstəqil şəkildə özlərinin təhlükəsizliyini təmin etmək niyyətindədirlər.

“Bir sıra Macarıstan, Serbiya, Slovakiya, Sloveniya, Monteneqro və sair kimi Avropa ölkələri Rusiya ilə əlaqələrin möhkəmlətmək istəklərini gizlətmirlər. Ancaq, Avropada bütün Avropanın təhlükəsizliyini təmin edə biləcək yeganə ölkə Almaniyadır. Fransa artıq öz hərbi gücünü itirib və insan resursları da bu imkanı Fransaya vermir. Hətta, sülh dövründə belə Fransa ordusunda 2000-nə yaxın fərarilik halları qeydə alınıb. Almaniya isə mütləq özünün əzəmətli tarixini təkrarlamaq üçün üçüncü cəhdini edə bilər. Almaniyada əhalinin əhəmiyyətli hissəsinin türk mənşəli olması və almanların türk etnosuna tarixi isti münasibəti onları bütün Avropanın sahibinə çevirə bilər.

Dünya nəhəngi Çin ilə təhlükəsizlik mövzusunda məsləhətləşmələr, koordinasiyalı fəaliyyətin qurulması ətrafında müzakirələr heç şübhəsiz ki, Azərbaycanın yeni dünya düzənində strateji maraqlarının təmini üçün olduqca vacib faktordur. Azərbaycan-Türkiyə, Türkiyə-Böyük Britaniya, eləcə də Azərbaycan-İsrail maraqları Çin-Azərbaycan münasibətlərində kənarda qalmır”, – politoloq deyib.