Bakının Dünya Müharibəsində rolu – Deputatın Rusiyada çıxışı
“Bakı neftindən müasir Birliyə doğru: yaddaşın kəsilməz telləri”
Xəbər verdiyimiz kimi, Milli Cəbhə Partiyasının başqanı, deputat Razi Nurullayev ötən həftə Rusiyada rəsmi səfərdə olub. Millət vəkili Sankt-Peterburqda Faşizm üzərində Qələbənin 80 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfransda çıxış edib.
Sosdem.az çıxışı təqdim edir: (Rus dilindən tərcümə)
Hörmətli həmkarlar, əziz dostlar!
Biz Böyük Qələbənin 80 illiyini qeyd etməyə hazırlaşarkən milyonlarla insanın taleyindən, minlərlə şəhər və kəndin payından yaranmış ölməz qəhrəmanlıq haqqında danışırıq. Bu gün isə xüsusilə bir mövzunu vurğulamaq istəyirəm – o vaxt strateji əhəmiyyətə malik olmuş və bu gün də əks-sədasını hiss etdiyimiz bir qüvvəni: Azərbaycanın və azərbaycanlı xalqının müharibəyə verdiyi töhfəni.
Neft qalxanı
“Əgər neft müharibənin qanıdır” deyirlərsə, Azərbaycan üçün bu, 1941-1945-ci illərdə metafora deyil, acı reallıq idi. Baku ölkənin əsas neft ürəyi sayılırdı:
- Ümumi sovet neftinin 70 faizdən çoxu Bakının payına düşürdü.
- Demək olar ki, aviasiya üçün istifadə olunan hər 10 ton benzinin 9 tonu Bakı nefti idi.
- Tarixçilər yekdilliklə bildirirlər ki, Bakı yanacağının fasiləsiz axını olmadan Moskva, Stalinqrad və Kursk döyüşlərindəki strateji əməliyyatları təsəvvür etmək belə mümkün olmazdı.
Bu faktların arxasında əmək qəhrəmanlığının nəhəng rəqəmləri dayanır: müharibə illərində 75 milyon ton neft hasil edildi, minlərlə metr dərinlikdə yeni quyular qazıldı – bunların çoxunu isə cəbhəyə yollanmış kişilərin yerinə işə başlayan qadınlar və yeniyetmələr həyata keçirdilər.
Cəbhədəki mərdlik
Azərbaycan müharibəyə təkcə resurs deyil, həm də özünün ən şanlı oğul və qızlarını göndərirdi.
- Cəbhəyə 640 mindən çox insan yollandı.
- Respublika ərazisində formalaşdırılan diviziyalar Qafqazdan Berlinə qədər şərəfli döyüş yolu keçdilər, 416-cı Tağanroq diviziyası isə Reyxstaqın salamat qalmış binalarından birinə öz bayrağını sancdı.
- 128 azərbaycanlı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görüldü. Pilot-əs Qüseyinbala Əliyevdən tutmuş, iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı olan general Azi Aslanova qədər – onların adları müharibənin qəhrəmanlıq salnaməsinə həkk olunub.
Zamanın körpüsü: Yaddaş – gələcəyə aparan yol
Buradan keçərək tarixdən bu günə gəlirik. Bəs bu qəhrəmanlıq bu gün bizim üçün, Birlik xalqları üçün niyə bu qədər önəmlidir?
Birincisi, yaddaş yaşayır – Müasir Azərbaycanda bu tarixi səhifə böyük sayğı ilə qorunur. Qəhrəmanların adlarını küçələr və məktəblər daşıyır, Bakıdakı qədim Qız qalasının ətəyində isə şəhidlərin xatirəsinə əbədi məşəl yanır. Bu, sadəcə mərasim deyil – nəsillərin canlı bağını qoruyan bir ənənədir, gənclərə sülhü və azadlığı qiymətləndirməyi öyrədir.
İkincisi, həmrəylik dərsi – O illərdə bütün respublikalar, bütün xalqlar bir yumruq kimi birləşmişdi: sibirli və ukraynalı, gürcü və belarus, rus və azərbaycanlı çiyin-çiyinə dayanaraq Vətəni müdafiə edirdi. Bu misilsiz birlik təcrübəsi bu gün mürəkkəb dünyada bizim ən dəyərli mənəvi sərvətimiz və ortaq çətinliklərin həllində əsas kompasımızdır.
Üçüncüsü, neft qalxanından enerji tərəfdaşlığına – Bakının tarixən enerji mərkəzi kimi rolu bu gün yeni məzmun qazanıb. Azərbaycan hazırda güclü tranzit və ixrac imkanlarına malik olaraq bir çox ölkənin enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayır. Müharibə illərində göstərilən zəhmətsevərlik və texniki bacarıq bu gün qlobal layihələr qurmaq və dövlətlərimiz arasında iqtisadi əlaqələri möhkəmləndirmək potensialına çevrilib.
Nəticə
Beləliklə, Azərbaycanın Qələbəyə verdiyi töhfədən danışmaq – təkcə qəhrəmanlıq dolu keçmişi yada salmaq deyil. Bu, ölkələrimiz arasında bu gün də davam edən qarşılıqlı anlaşmanı bəsləyən köklərdən danışmaqdır. Ortaya qoyulmuş ümumi fədakarlığın yaratdığı hörmətin təməlindən danışmaqdır. Və bu təməl üzərində Birliyimizin bütün xalqları arasında əməkdaşlıq, dostluq və etimadı daha da möhkəmləndirməyin mümkünlüyündən söz açmaqdır.
Qəhrəmanlara əbədi sevgi! Bizi birləşdirən qəhrəmanlıq yaddaşına əbədi ehtiram!
Diqqətinizə görə təşəkkür edirəm.
